ikona1234ksiazka2
Ela Makos
26/04/2016

Pióro w wątłych dłoniach

Historia ma dla nas ciągle wiele tajemnic. Wiele z nich dotyczy kobiet i prowadzonego przez nie życia. Jak się okazuje, nie zawsze stosowały się one do wyznaczonych norm

Dla badaczy przeszłości fascynujące jest to, że nawet jeżeli dogłębnie zbadają pewną kwestię to temat może nigdy nie zostać wyczerpany. To jeszcze bardziej motywuje takich naukowców jak prof. Jerzy Strzelczyk, którego zainteresowało między innymi życie kobiet w średniowieczu. Szczególnie istotne okazały się jednak ich zdolności pisarskie.

Średniowiecze nie jest okresem, w którym roiło się od pisarzy. W dodatku z tych rzeczy, które zostały napisane niewiele przetrwało do dzisiaj. Co ciekawe, burzą one pewne ogólnie przyjęte wyobrażenie. Zaskakująca jest z pewnością kobieca literatura. W książce poświęconej średniowiecznym pisarkom „Pióro w wątłych dłoniach”, prof. Strzelczyk zgromadził kilkadziesiąt przykładów różnorodnych dzieł literackich stworzonych przez przedstawicielki płci pięknej. Warto zauważyć, że zostały stworzone w czasach, kiedy kobiece miejsce w rodzinie i społeczeństwie na pierwszy rzut oka wykluczało taką aktywność. Nie da się jednak ukryć, że warunki do tego, aby w tamtym czasie zostać pisarką były co najmniej niesprzyjające.

Kobiety nie mogły liczyć na to, by w spokoju piąć się po kolejnych szczeblach edukacji. Tego rodzaju twórczość stanowiła dla nich zatem coś zupełnie odległego. Wyjątkiem były tu panie z rodów królewskich czy arystokratycznych oraz zakonnice przebywające w bardziej światłych klasztorach. Jednak niektóre gatunki literackie stawały się narzędziami łamania społecznego układu. Mowa tu o poezji, która nie wymagała dodatkowego wykształcenia. Co więcej, poezję utożsamiano właśnie z kobietami twierdząc, że to one, jako te bardziej delikatne, są w stanie tworzyć teksty liryczne. Dlatego też w tej dziedzinie kobiet było zdecydowanie więcej. Tu pojawia się też pewne nawiązanie do starożytności. Tam poezją zajmowały się kobiety, wśród nich była oczywiście popularna Safona.

Zdolności liryczne nie objawiały się jednak na naszych terenach. Zazwyczaj poetki można było znaleźć poza granicami Polski. Na naszych ziemiach najdawniejsze utwory pisane przez kobiety pochodzą dopiero z XVII i XVIII wieku. Ale w Europie, nie mówiąc o starożytnej Grecji, były znacznie wcześniej.

Przykłady twórczości średniowiecznych pisarek można znaleźć w zabytkach piśmienniczych kilku krajów europejskich. „Matki nowożytnej literatury” pisały po łacinie – jedynym języku piśmiennictwa we wczesnym średniowieczu, a później w tzw. językach ludowych, czyli narodowych, które ujawniały się w ciągu średniowiecza i były używane w literaturze. Te języki to: starofrancuski, staroniemiecki, staroangielski, hiszpański i niderlandzki. Jedna z opisywanych w książce autorek napisała swoje dzieło po grecku.

Poza poezją kobiety wykazywały się również w dziedzinie hagiografii, a więc w spisując żywoty świętych kobiet. Nieco później pojawiły się też pierwsze panie, które zajęły się historiografią. Przykładem może być w tym wypadku Anna Komnena, która jest autorką kroniki dziejów panowania swojego ojca, Aleksego Komnena.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

ikona1234ksiazka2
ikona1234ksiazka2

Dodaj komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.